Genetik, temel amacı canlıların özelliklerinin torunlarına aktarımını anlamak olan ve kalıtımın yönlerini araştıran Biyoloji ile bütünleşmiş bir bilim dalıdır. Bu anlamda fenotip ve genotip arasındaki fark gibi bazı kavramların daha iyi anlaşılması önemlidir.

Genel olarak, bu tanımlar hem fiziksel gözlem açısından hem de DNA testleri ve kan testleri gibi daha spesifik araştırmalarda kalıtım olgusunu anlamak için temeldir. Örnekler aracılığıyla, basit bir açıklamadan öğrenebilirsiniz. Aşağıda daha fazla bilgi bulabilirsiniz:

Fenotip ve genotip arasındaki fark nedir?

1) Genotip nedir?

İlk olarak genotip, bir bireyin genetik yapısını tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu terim ilk olarak 1903 yılında Danimarkalı botanikçi, fizyolog ve genetikçi Wilhelm Johannsen tarafından ortaya atılmıştır.

Bu nedenle, bu kavramı bir canlıda bulunan tüm genlerin toplamı olarak basitleştirebiliriz. Bu süreci anlamanın bir yolu, Genetiğin babası Gregor Mendel tarafından incelenen bezelyeleri kullanmaktır.

Bu vesileyle, biri sarı veya yeşil olabilen tohum rengi olmak üzere çeşitli özellikleri analiz etti. Bu durumda, yeşil bezelye iki resesif alele sahipken, sarı bezelye iki dominant alele veya bir dominant ve bir resesif alele sahipti.

Dolayısıyla, alel yönleri hakkında düşünürken Mendel bezelyelerin genetik yapısına, yani genotipe atıfta bulunuyordu. Genellikle genotip nadiren değişen kısımdır ve bunlar mutasyon olarak bilinir, çünkü bir bireyin genetik yapısını doğrudan değiştirirler.

Gen mutasyonları ise, genetik arka planda tek bir nükleotitten birkaç baz çiftine kadar herhangi bir şeyi içerebilen DNA dizisindeki değişiklikler olarak tanımlanır. Bu biyolojik fenomen, DNA replikasyonunda meydana gelen hatalar nedeniyle kendiliğinden oluşabilir.

Bununla birlikte, gözlerin farklı renklere sahip olmasına neden olan heterokromi, Down Sendromu ve Kistik Fibrozis gibi radyasyon veya kimyasallar gibi mutajenler tarafından indüklenebilir.

2) Fenotip nedir?

Öte yandan fenotip, bir genotipin gözlemlenebilir ifadesini ifade eder. Bu nedenle morfolojik, fizyolojik, biyokimyasal ve hatta moleküler yönleri içerir. Mendel'in bezelyeleri söz konusu olduğunda, yeşil veya sarı özellik bir fenotiptir çünkü gözlemlenebilir bir özelliktir.

Diğer örnekler arasında bir insanın gözlerinin rengi, bir hayvanın tüylerinin şekli, bir ağacın boyu veya bir çocuğun saçının dokusu sayılabilir. Ancak, yukarıda bahsedilen durumlar gibi çıplak gözle gözlemlenemeyen kan grubu gibi fenotipler de vardır.

Sonuç olarak, belirli bir teknik türünün uygulanması gerekir, ancak bu gerçek bu unsurların fenotipik doğasını değiştirmez. Her durumda, fenotip bir canlının genotipi ile içinde bulunduğu çevre arasındaki etkileşimin sonucudur. Bu konuyu anlamak için cilt rengi düşünülebilir.

Açık tenli bir kişi, ebeveynlerinin genetik kombinasyonu nedeniyle bu özelliğe sahiptir, ancak güneşe maruz kalmak, artan melanin üretimi nedeniyle daha koyu veya daha kırmızı hale getirebilir. Daha sonra, ton solabilir ve eskisine dönebilir.

Başka bir deyişle, güneşe maruz kalmak cilt tonunu değiştirse de, bireyin cildinin orijinal yapısını etkilemez. Bu şekilde, çevre bireyin fenotipini etkileyebilir, ancak genotipini değiştirmez.

Son olarak, fenotip ve genotip arasındaki fark, genotipin bireyin DNA'sında bulunan bilgiyi ifade etmesidir. Buna karşılık, fenotip, canlıdaki gözlemlenebilir özellikler olarak tanımlanan genotip ve çevrenin birleşimidir.